“Dost Acı Söyler”
Birleşmiş Ressamlar ve Heykeltıraşlar Derneği (BRHD), 1970 yılında, Cumhuriyetimizin öncü sanatçılarının öncülüğünde kurulmuş; yarım asrı aşan tarihiyle Türkiye’nin en köklü ve temsiliyeti en yüksek sanat kuruluşlarından biridir. Derneğimizin varlık sebebi, sanatçının olanaklarını güçlendirmek, sanatı toplumla buluşturmak ve sanat sevgisini yaygınlaştırmaktır. Bu doğrultuda BRHD, kamu yararını önceleyen her türlü iş birliğine açık, sorumluluğunun bilincinde bir sivil toplum örgütü olarak çalışmalarını sürdürmektedir.
Her yıl geleneksel hale getirdiğimiz ve bu yıl 55’incisini düzenlemeye hazırlandığımız “BRHD Büyük Sergisi”, Türkiye’nin dört bir yanından sanatçının katılım sağladığı, ülkemizin en kapsamlı sanat etkinliklerinden biridir. Bu sergiyi uzun yıllardır, Çankaya Belediyesi ile iş birliği içerisinde, Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde gerçekleştirdik. Ancak üzülerek belirtmek isteriz ki bu yıl, tüm resmi başvurular zamanında yapılmış olmasına rağmen, söz konusu merkezden derneğimize yer tahsisi yapılmamıştır.
Bu gelişme üzerine, sanat dostu kurumlarımızla temas kurduk. Ankara Büyükşehir Belediyesi ve Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü nezdinde gerçekleştirdiğimiz görüşmelerde, kurumlarımızın değerli yöneticilerinin BRHD’ye gösterdiği saygı, ilgi ve destek bizleri onurlandırmıştır. Gerek süre darlığı gerekse organizasyonun kapsamı göz önünde bulundurularak, bu yılki büyük sergimizi, derneğimizin kurucularından Osman Zeki Oral’ın da yıllarca yönettiği, Ankara sanat hayatının kalbi olmuş Zafer Çarşısı Sanat Galerisi’nde gerçekleştirme kararı aldık. Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin kıymetli yetkililerine ve değerli galeri yöneticisine bu süreçte gösterdikleri destek için şükranlarımızı sunarız.
Bununla birlikte, Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezi’ne ilişkin bir hususu kamuoyuyla paylaşmak zaruret arz etmektedir: Söz konusu merkez, kamu kaynaklarıyla sanatçıların ve sivil toplumun hizmetine sunulmuş bir kamusal alan olup, varlık sebebi aktif (özellikle Ankaralı) sanatçının üretimine ve halka ulaşımına imkân tanımaktır. Ne var ki, Aralık 2025 tarihli sergi başvurumuzun reddedilmesi ve yerine “koleksiyon sergisi” adı altında bir başka programın konulması, bu alanın asli işlevinden uzaklaştırıldığı yönünde güçlü bir kanaat oluşturmaktadır. Bu durumun, sadece derneğimizin değil, tüm sanat camiasının dikkatinden kaçmadığını-kaçmayacağını belirtmek isteriz.
Çankaya Belediyesi, kültürel ve sanatsal yaşamda öncü bir konumda olmalı; yerel yönetim anlayışını, sanatın kamusal niteliğiyle beslemelidir. Ancak görüyoruz ki bugün bazı uygulamalar, bu idealin uzağındadır. Sanat mekânlarının siyasi kadrolaşmanın arka bahçesi haline gelmesi; kültür politikalarının liyakatten uzak tercihlere kurban edilmesi, kamusal faydadan çok kişisel etkiye hizmet etmektedir. Oysa çağdaş belediyecilik, sanatçıyı rakip değil paydaş olarak görmeyi, kültürel karar alma süreçlerinde sivil toplumu dışlamamayı gerektirir.
BRHD sıradan bir dernek değildir. BRHD, Cumhuriyet’in sanat yüzü, Çankaya’nın ve Ankara’nın yaşayan kurumsal kültür mirası, sanat tarihimizin derinlere kök salmış çınarıdır. Bugün görmezden gelinmeye çalışılan bu çınarın kökleri, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün muasır medeniyet hedefi için sorumluluk üstlenen Cumhuriyetin ilk evlatları olan ülkemizin öncü sanatçılarından oluşmaktadır. BRHD köklerinden ve sanatın hakikatinden aldığı güçle doğruları söylemeye devam edecektir. Zira bizler biliyoruz ki Çankaya Belediyesi Sanat’ın ve Sanatçı’nın en büyük dostudur. Ama sanat sadece atölyede yapılmaz, sanat bazen cesur bir duruş, duru bir metin, bazen dostun yaptığı bir yanlışa karşı acı bir söylem gerektirir.
Amacımız ne kırmak, ne yıkmak, ne dışlamak, ne de itham etmektir. Derdimiz sanatın onurunu korumak, kamusal alanların özüne uygun kullanılması gerektiğini hatırlatmaktır. İnancımız odur ki; Çankaya Belediyesi yılların öncü çağdaş kültür birikimiyle bu çağrıyı duyacak, sanatla kurduğu bağın niteliğini yeniden değerlendirecek ve bu değerli merkezi sanatçılara, yani gerçek sahiplerine yakışır şekilde yönetmek konusunda gereken sorumluluğu bundan sonra gösterecektir.
Saygıyla duyururuz.
S. Dodi Dündar
BRHD Yönetim Kurulu Başkanı